Symptomen
Morbus Sever, ook wel de ziekte van Server of Server Schinz, is een blessure die zich vooral voordoet bij kinderen tussen de 7 en 13 jaar. De pijnklachten zitten voornamelijk aan de hiel. In 50 procent van de gevallen zit de klacht zelfs in beide voeten! Kinderen hebben de neiging op de tenen te gaan lopen om het hielbeen te ontlasten. Blootvoets lopen verergert de klachten. De pijnklachten worden geprovoceerd door sporten (voornamelijk op harde ondergrond als kunstgras), maar zijn ook na deze activiteiten nog aanwezig.
Wat is het?
Morbus Server ontstaat wanneer de hielschijf in de kindervoet een snelle groei doormaakt, gecombineerd met een vorm van overbelasting. Er is een te grote trekkracht van de achillespees. Het hielbeen krijgt te maken met drukopbouw tijdens activiteiten als sporten, vaak wanneer kinderen na een periode van rust (te) intens gaan sporten. Soms gaan de pijnklachten gepaard met een zwelling van de achterzijde van de hiel. De aanwezigheid van andere voetafwijkingen, zoals een holle voet of een doorgezakte voet, kunnen het ontstaan van Morbus Server versterken.
Wat te doen?
Gelukkig is Morbus Server een blessure die vaak vanzelf geneest. De meeste kinderen ontgroeien de blessure zodra ze na hun 14e of 15e uit de groei komen. Tot die tijd is rust het beste medicijn. Probeer de hielbelasting te beperken, door bijvoorbeeld een schoen met een dempende schoenzool of hak verhogende siliconen hakjes. Gaat de blessure gepaard met een andere voetafwijking, kan een aangemeten steunzool of inlay ontlastend werken. Houd de hiel echter wel in beweging door middel van niet te belastende activiteiten.
Specifieke oefeningen kunnen besproken worden met de fysiotherapeut. In overleg met hem kunt u het besten de belasting gecontroleerd verhogen.
Bouw na een rustperiode de intensiteit van de activiteiten geleidelijk op. Zorg bij het sporten altijd voor een goede warming-up.
Voor een specifieke diagnose en advies kunt u het beste een afspraak maken met een van de voetspecialisten van Bronkhorst Orthopedische Schoentechniek en/of Bronkhorst Podo Linéa.
Klachtenwijzer
Niets is zo vervelend als die zeurende klachten aan voet, enkel of onderbeen. Twijfelt u over wat de pijn veroorzaakt en wat u eraan kunt doen? Raadpleeg onze klachtenwijzer. Wij attenderen u er uiteraard op dat de klachtenwijzer een algemene lijst van veel voorkomende klachten is. Wilt u zeker zijn, kunt u het beste een afspraak maken met onze voetspecialisten.
Herkent u de plek van de pijn in één van de onderstaande aangegeven plekken? Druk op het bijbehorende cijfer om meer informatie te krijgen.
1
Morbus sever
2
Haglundse exostose
Heeft u een pijnlijke, harde zwelling aan de achterzijde van de hak? Dan zou dat wel eens een Haglundse exostose kunnen zijn. Een exostose is een botuitsteeksel, dus een harde knobbel die niet in te drukken of te bewegen is. De huid op de hak van uw voet kan rood verkleuren door de wrijving of de constante druk. Ook kan uw achillespees gevoelig of verdikt zijn.
Wat is het?
De Haglundse exostose is vernoemd naar de Zweedse orthopedisch chirurg Patrick Haglund die de aandoening voor het eerst beschreef in 1928. De Haglundse exostose is een abnormale botgroei aan de achterzijde van de hak. Deze aandoening ontstaat meestal door overmatige druk op de hak door oncomfortabel schoeisel. Denk hierbij aan schoenen die constant druk geven op de hiel en/of hak omdat ze bijvoorbeeld een stug hielstuk (contrefort) hebben. Als reactie op deze druk gaat het bot plaatselijk verdikken en vormt een uitstekende bult. Daarnaast kan de slijmbeurs die zich tussen het hielbeen en de achillespees bevindt door de verhoogde wrijving gaan ontsteken. Die slijmbeurs zwelt hierdoor op en kan druk tegen de achillespees uitoefenen, die op zijn beurt ook ontstoken raakt. Een Haglundse exostose kan aan beide voeten voorkomen.
Wat te doen?
In eerste instantie is het verstandig om de druk die op zich een Haglundse exostose uitoefent te verminderen. Dit kan vrij eenvoudig door een van onze schoenmakers de contrefort van uw schoenen te laten versoepelen of eventueel (deels) te laten verwijderen. De schoenmaker (of een van de schoenspecialisten in de winkel) bepaalt de precieze locatie van de Haglundse exostose en past vervolgens de contrefort zo aan dat deze naar de vorm van uw hielbeen staat. In sommige gevallen kan het dragen van een hakstukje in de schoen ook helpen. De druk van de schoen en daarmee de druk van de achillespees op het hielbeen veranderd. Let er dan wel op dat u in beide schoenen een hakstukje draagt, ook als het probleem zich maar aan één kant voordoet. Mochten de oplossingen en hulpstukken van de (orthopedisch) schoenmakers niet helpen, kan een exostose eventueel ook operatief verwijderd worden.
3
Geïrriteerde hiel / Fat pad syndroom
Net als bij hielspoor is bij het Fat pad syndroom een pijnlijke plek onder de hiel te ervaren, alleen is de locatie van de pijn net wat anders. De pijn die bij deze aandoening vaak ervaren wordt, is geen scherpe pijn zoals die van een hielspoor, maar een branderig en vermoeid gevoel. Deze doet zich het meest voor aan de zijkant van het hielbeen of midden onder de hiel. Ook is het mogelijk dat de voeten gaan tintelen of gevoelloos worden, of kan een zeurende pijn optreden die zelfs ’s nachts of in rust niet afneemt. Vooral sporters en ouderen hebben last van het Fat pad syndroom.
Wat is het?
Het Fat pad syndroom is een aandoening die niet van de ene op de andere dag ontstaat. Er gaat een langere tijd overheen en ontwikkelt zich via verschillende stadia. Het Fat pad syndroom is eigenlijk het dunner worden van de ‘kussentjes’ die zich onder de voet bevinden. Deze kussentjes, ook wel vetkamers, zijn er om de voet te beschermen en de eerste schokken tijdens het lopen op te vangen. Bij het dunner worden van deze vetkussentjes, verspreidt het vet zich, waardoor het druk uit gaat oefenen op de wanden. Wanneer deze druk te veel wordt, barsten de wanden open en lekt het vet naar buiten. Langzaamaan sterven de vetkamers dan af en worden ze vervangen door litteken- en bindweefsel. Dit hardere materiaal kan zich tot propjes vormen en verplaatsen in de voet, waardoor een verminderde doorbloeding kan ontstaan. Bij elk stadium vermindert de natuurlijke schokdemping en kunt u steeds meer last krijgen van vermoeide voeten, een branderig of tintelend gevoel of zelfs gevoelsloosheid.
Wat te doen?
Herkent u deze klachten? Dan is het verstandig om niet te lang door te blijven lopen en een afspraak te maken met een van onze voetspecialisten. Er is helaas geen behandeling voor het Fat pad syndroom. Wanneer het vet uit de kussentje verdwenen is, keert het niet terug. Het lichaam kan geen nieuw vet aanmaken. U zal dus met deze aandoening moeten leren leven. Wel kan er een hele hoop gedaan worden om de pijn in uw voeten te verlichten. Denk hierbij aan dempende zooltjes die de functie van de vetkussentjes overnemen, of oefeningen die de doorbloeding bevorderen. Vergeet niet uw voeten rust te gunnen en proberen, indien mogelijk, zo min mogelijk te belasten. Een goed schoen advies doet wonderen. Laat de voet/schoen specialisten van Bronkhorst Podo Linéa uw voeten meten op lengte en breedte. Op basis hiervan en uw klachten geven zij u een selectie van de juiste schoen die de pijn in de voet zal verminderen.
4
Hielspoor
Ervaart u een pijnlijke plek onder u hiel, bijna alsof er een kiezelsteentje onder uw huid zit? Is deze pijn vooral merkbaar na een (langere) periode van rust, zoals zitten of slapen? Dan kan het zijn dat u een hielspoor heeft. Hielspoor uit zich vaak in een stekende pijn onder de hiel. De eerste paar stappen is deze flink gemeen en stekend, maar naarmate u eenmaal op gang bent vermindert deze pijn of verdwijnt hij zelfs! Meestal geven dagelijkse activiteiten geen directe hevige pijnklachten maar voelt u de pijn achteraf. Het kan ook zo zijn dat uw voet stijf of gespannen aanvoelt. Soms straalt de pijn door richting de voetholte.
Wat is het?
Onder de voet loopt een lange, driehoekige peesplaat (fascia plantaris) van het hielbeen naar de bal van de voet. Precies onder het aanhechtingspunt van de pezen aan het hielbeen heeft bijna 75 procent van de volwassen bevolking een doornvormig uitstekende verkalking: een hielspoor. Dit benige uitwas is echter niet hetgeen wat pijn veroorzaakt. Pijn ontstaat namelijk pas wanneer de fascia plantaris beschadigd raakt.
Deze beschadiging kan ontstaan na overbelasting van de fascia plantaris, bijvoorbeeld door het uitvoeren van een staand of lopend beroep, het snel uitbouwen van een hardloopprogramma of overgewicht. Maar ook een verstapping van de trap of van de stoep. Door deze beschadiging kan in het aanhechtingspunt een niet-bacteriële ontsteking ontstaan, die druk uitoefent, waardoor u een stekende pijn kunt ervaren.
Wat te doen?
Wanneer men niks doet om het hielspoor te ‘genezen’, zal u merken dat de klacht heftiger wordt. Hoe langer u wacht met het verhelpen hoe langer de genezing zal duren. Het kan dan wel zo’n twee tot vier jaar duren. Helpt u uw voet een handje mee, bent u meestal binnen een half jaar al (van het grootste deel) van de klachten af. Afhankelijk van uw klachten zijn er verschillende ‘oplossingen’ voor hielspoor. Merkt u een ergere pijn na een bepaalde activiteit, is het verstandig om met die activiteit te minderen dan wel niet (tijdelijk) te stoppen. Klachten kunnen ook al een heel eind verminderd worden door het dragen van het juiste schoeisel. Let op dat de zolen goed dempend zijn en dat uw hak hoger staat dan uw voorvoet. U hoeft hiervoor geen hakken te dragen, veel schoenen zijn zonder dat het opvalt al iets hoger onder de hak. Ook kunt u siliconen hakjes in uw schoenen dragen, die een zachter materiaal hebben op de plek waar uw hielspoor zit. Daarnaast is het mogelijk om een steunzooltje aan te laten meten, om de druk te verlichten en een betere demping te bieden.
Laat u door een van de voetspecialisten van Bronkhorst Podo Linéa en/of Bronkhorst Orthopedische schoentechniek adviseren over de juiste behandelmethode. U kunt ook bij ons terecht voor dempende, siliconen hakstukjes of voor speciaal aangemeten steunzolen.
5
Metatarsalgie
Symptomen
Heeft u pijn in de bal van de voet bij staan, wandelen en sporten? Dan kan het zijn dat u last heeft van voorvoet klachten ook wel metatarsalgie genoemd. Er kan onder en rond de bal van de voet een branderig gevoel en/of een stekende pijn ontstaan, vooral met het dragen van (te) hoge hakken. Soms straalt deze pijn uit richting de tenen. Ook kan er lokaal roodheid of een verdikking ontstaan. De klachten verergeren tijdens het belasten van de voet en zijn meestal het hevigst tijdens het afwikkelen, wanneer het lichaam zich over de tenen verplaatst en er de meeste druk ontstaat.
Wat is het?
Metatarsalgie is een brede benaming voor voorvoetklachten. Meestal ontstaan voorvoetklachten door overbelasting. Denk hierbij aan het dragen van (te) hoge hakken of (te) veel sporten, of een vermindering aan vet in de vetkussentjes. Er komt een teveel aan druk of gewicht op de voorvoet, waardoor de middenvoetsbeentjes (metatarsalen) doorzakken en een pijnlijk en branderig gevoel uitstralen. Er kunnen ook eerder eeltplekken en/of likdoorns ontstaan.
U kunt ook voorvoetklachten ervaren wanneer een van de middenvoetsbeentjes korter is ten opzichte van de andere tenen, of wanneer u een holle voet heeft. Druk en gewicht wordt in deze situaties niet evenwichtig over de voet verdeeld. Tot slot kan metatarsalgie ontstaan door een combinatie van verschillende factoren. Bijvoorbeeld het hebben van een holle voet en het dragen van verkeerd schoeisel.
Wat te doen?
Metatarsalgie kan alleen verdwijnen wanneer de verdeling van het gewicht op de voet wordt hersteld. Dit kan door het dragen van juiste schoeisel of een steunzool aan te laten meten die ondersteunt dan wel verlicht op de juiste plekken. Bij overgewicht kan het ook helpen om gewicht te verliezen. Heeft u veel last van eeltplekken of likdoorns is het verstandig om deze regelmatig te laten verwijderen door een medisch pedicure.
6
Jicht
Bij een jichtaanval kunnen de voeten extreem gevoelig worden. Ze kunnen gaan zwellen, waardoor de huid strak komt te staan, kan gaan glimmen en/of rood uit kan slaan. De huid kan ook verschrikkelijk gaan jeuken. Daarnaast is elke vorm van druk extreem pijnlijk. Er kan niet langer op de voet gestaan worden. Zelfs het gewicht van een deken of laken kan al te veel zijn. Onder de huid kunnen zich knobbeltjes vormen. Soms zijn deze alleen te voelen, soms zijn ze duidelijk zichtbaar. Tijdens een jichtaanval kunt u last krijgen van koorts en misselijkheid.
Wat is het?
Jicht is een acute gewrichtsontsteking. Het ontstaat wanneer het urinezuurgehalte in het bloed te hoog is. Urinezuur is een afvalstof dat het lichaam aanmaakt bij het verteren van bijvoorbeeld eiwitten. Als er teveel urinezuur in het bloed zit, kan het zijn dat de nieren en de huid het niet langer in staat zijn om het teveel uit te scheiden. Het urinezuur vormt zich tot kristallen en die hopen zich op in pezen en gewrichten. Zo ontstaan de welbekende knobbeltjes onder de huid. In de voet uit jicht zich meestal in het grote teengewricht.
Wat te doen?
Als u een jichtaanval heeft is het belangrijk om uw voet rust te gunnen. Zet er dus geen druk op en houdt de voet hoog. U kunt een pijnstiller als paracetamol nemen tegen de pijn en proberen de aangedane voet te koelen met koude doeken wanneer deze warm en rood uitslaat. Gebruik geen ijscompressen! Andersom kan een warm bad of warme pakkingen soms ook helpen. Bouw de temperatuur dan langzaam op en voeg bijvoorbeeld kamille toe aan het badwater. Let er ook op dat u voldoende water drinkt om afvalstoffen makkelijker af te kunnen voeren. Raadpleeg altijd een arts voor een advies wat het best bij uw situatie past. Probeer na een jichtaanval uw dagelijkse bewegingen zo snel mogelijk weer op te pakken. Dit houdt gewrichten soepel(er) en verkleint de kans op een volgende aanval. Eventueel kan er een steunzooltje aangemeten worden die uw voetfunctie optimaliseert en het teengewricht ondersteunt en beschermt.
7
Hallux rigidus
Een hallux rigidus geeft vaak pijnklachten bij het lopen. Uw grote teen kan beperkt bewogen worden en wanneer dit wel kan, is het meestal (erg) pijnlijk. Afwikkelen over het grote teengewricht gaat lastig, de teen is stijf en rolt niet goed af. Soms kan er ook een knobbel bij de grote teen ontstaan. De meeste pijn is voelbaar aan de bovenzijde van het gewricht. Het kan zijn dat de klachten’s ochtends het meest merkbaar of vervelend zijn en gedurende dag afnemen. U kunt ook een hallux rigidus hebben zonder er last van te hebben.
Wat is het?
Bij een hallux rigidus is de grote teen stijf doordat de gewrichten tussen de botjes versleten raken. De teen staat recht vooruit en kan lastig op en neer bewogen worden. Hierdoor kan de teen niet goed meer afwikkelen. Een slijtage van het kraakbeen in de gewrichten kan op allerlei manieren ontstaan. Naarmate we ouder worden hebben we een grotere kans op slijtage (artrose), maar ook beoefenaars van bepaalde sporten lopen een groter risico. Denk hierbij aan voetbal (door het trappen tegen de bal) of sporten waar veel gesprongen wordt. In sommige gevallen wordt de hallux rigidus veroorzaakt dan wel niet versterkt door een andere voetafwijking, zoals een hallux valgus maar ook het hebben van bijvoorbeeld een holle voet. Gewrichtsontstekingen kunnen ook een boosdoener zijn. Door deze ontstekingen ontstaat veel botwoekering rond het getroffen gewricht, die de soepelheid beperken.
Wat te doen?
Omdat het grote teengewricht niet meer soepel kan bewegen, gaat het afrollen van de voet een stuk lastiger. Dan kan het dragen van de juiste schoen al een hoop helpen. Een schoen met een hakhoogte van 2 tot maximaal 3 centimeter, in combinatie met een zool waarvan de neus naar boven is afgerond, kan uw voet helpen tóch af te wikkelen zonder het pijnlijke gewricht te forceren. Er zijn tegenwoordig steeds meer schoenen te verkrijgen met een rondere zool, die uw voet een handje helpen met de afwikkeling. Soms kan een speciaal aangemeten steunzooltje extra afwikkelruimte geven en de grote teen begeleiden tijdens het lopen. Confectieschoenen kunnen in sommige gevallen aangepast worden met een afwikkelbalk. Wanneer het gewricht helemaal niet meer beweegt en u er in het dagelijks leven heel veel last van heeft, dan kunt u het gewricht laten opereren. Afhankelijk van uw persoonlijke situatie kan het gewricht worden schoongemaakt, vastgezet of vervangen.
8
Hallux valgus
Het bekendste kenmerk van de hallux valgus is de knobbel aan de binnenzijde van de voet, net voor de grote teen. Deze ontstaat doordat de grote teen door een vergroeiing naar binnen groeit. De grote teen kan hierdoor erg scheef staan en daardoor de tweede teen ook beïnvloeden. Het aangetaste gewricht kan pijnlijk aanvoelen. De huid die over de knobbel loopt is vaak rood en gezwollen en kan in soms zelfs eeltplekken vertonen. Toch geeft een hallux valgus geeft niet altijd klachten.
Wat is het?
Een hallux valgus is een standsafwijking van de grote teen. Door een vergroeiing groeit deze scheef naar binnen, soms over de andere tenen heen. Door deze scheefstand ‘groeit’ het gewricht naar buiten, waardoor er een knobbel ontstaat. Omdat de grote teen een belangrijke speelt bij het lopen kunnen bij hallux valgus de pezen en gewrichten verzwakken. De voet wikkelt nu teveel naar binnen af, waardoor de blessure nog meer verergert. Daarnaast kan de klacht (mede) veroorzaakt worden door slapte in de gewrichtskapsels, artrose, reumatische aandoeningen, peesafwijkingen of voetafwijkingen.
Wat te doen?
Pijnklachten zijn vaak goed te behandelen door het dragen van het juiste schoeisel. Steeds meer fabrikanten ontwikkelen schoenen waarin de hallux valgus beter zijn plek kan vinden. Let bij het kopen van schoenen er altijd op dat de schoen breed genoeg is en dat er geen stiksels lopen over de knobbel. Deze kunnen namelijk drukpunten veroorzaken, die op hun beurt weer de huid kunnen irriteren of zelfs beschadigen. In sommige gevallen kan een steunzooltje de pijn verminderen door het teengewricht te ondersteunen. Heeft u enorm veel last van uw hallux valgus? Dan kunt u overwegen de knobbel operatief te laten verwijderen. Dit is helaas niet altijd succesvol.
9
Shin splints
Bij shin splints is het bekendste symptoom pijn aan de scheenbenen. Dit kan aan de binnenkant, enkele centimeters boven de enkel voelbaar zijn, maar soms ook hogerop de scheen, richting de knie. Het kan een doffe pijn zijn maar in sommige gevallen ook flink steken. Daarnaast is het mogelijk dat u een zwelling ziet in het onderbeen. Deze is meestal mild. Lopen in laag tempo verergert de klachten. Na een periode van rust komen de problemen meestal toch terug.
Wat is het?
Shin splints is een verzamelnaam voor verschillende irritaties aan het scheenbeen. Meestal wordt de irritatie veroorzaakt door een ontsteking van het botvlies bij het scheenbeen. Deze ontsteking ontstaat in de meeste gevallen door overbelasting of door het dragen van verkeerd schoeisel. Shin splint treedt het meest op bij sporters. Door rennen of springen wordt het scheenbeen zwaar belast. De spieren in het onderbeen kunnen alle krachten niet goed opvangen. Hierdoor raakt de aanhechting van het botvlies aan de spieren geïrriteerd en kan gaan ontsteken. Beoefenaars van bijvoorbeeld voetbal, volleybal of hardlopen hebben een vergrote kans om shin splints te krijgen. Ook verschil in beenlengte of overpronatie (het naar binnen kantelen van de voet) kan ervoor zorgen dat de spieren harder moeten werken.
Wat te doen?
De belangrijkste behandeling voor shin splints is het nemen van rust. Bij beginnende klachten is het belangrijk om de activiteit waarbij de shin splints ervaart te minderen dan al niet te staken. Heeft u vaker last van shin splints, kan het helpen om de spieren in scheenbeen te trainen zodat ze sterker worden en zo de schokken en krachten beter op kunnen vangen. Een schoen met goed dempend vermogen neemt daarnaast ook een groot deel van de schokken op. Is overpronatie de oorzaak van de shin splints, dan kan een corrigerende steunzool uw voet ondersteunen en de spieren zo wat meer rust gunnen. Draag bij het hardlopen een compressiekous om spieren te ondersteunen en doorbloeding te bevorderen. Blijven de klachten onverminderd aanhouden, raadpleeg dan altijd een (sport)arts. Zij kunnen een specifieke behandeling aanraden.
10
Tarsaal tunnel syndroom
Wanneer u last heeft van het tarsaal tunnel syndroom kunt u een branderig, tintelend doof en/of stekende pijn ervaren aan voornamelijk de binnenzijde van de enkel en de voetzool. Soms straalt de pijn uit naar de kuit of kunt u krampen krijgen in de voetzool. Bij langdurige belasting van de voet worden de klachten heviger. In rust verdwijnen de klachten weer, al kunnen er ’s nachts toch weer pijnklachten optreden
Wat is het?
Aan de binnenzijde van de enkel zit een soort tunnel die gevormd wordt door het enkelbot en een stevige, peesachtige band (het retinaculum). Door deze tunnel loopt een zenuw vanuit het onderbeen naar de voet, namelijk de nervus tibialis posterior. Bij het tarsaal tunnel syndroom zit die zenuw bekneld in de tunnel. Dit kan ontstaan door diverse oorzaken. Denk bijvoorbeeld aan een verzwikking van de voet, waarna de zenuw is opgerekt. Ook een afwijkende voetstand kan dit soort klachten veroorzaken. Denk dan aan bijvoorbeeld platvoeten of een verdikking van de pezen aan de binnenzijde van de voet.
Wat te doen?
Is het tarsaal tunnel syndroom veroorzaakt door instabiliteit van de enkel of het hielbeen? Dan kan een steunzooltje de klachten doen verminderen. Als er sprake is van een zwelling aan de binnenkant van de voet, kan het helpen om (tijdelijk) een compressiekoud te dragen. Deze kous vermindert de zwelling en helpt daarnaast het enkelgewricht stabiel te houden.
Krijgt u de pijnklachten lastig onder controle, dan kan uw huisarts eventueel medicatie voorschrijven. Mochten de klachten niet verdwijnen, dan kunt u de klacht operatief laten behandelen. In de meeste gevallen legt een orthopedisch chirurg de nervus tibialis-zenuw vrij, waardoor de druk in de tunnel vermindert.
11
Mortons neuralgie
Een mortons neuroom geeft veel pijn, die brandend tot stekend aanvoelt. De pijn bevindt zich voornamelijk in de voorvoet tijdens het lopen en straalt vaak uit naar de tenen. Deze kunnen dan ook doof aanvoelen. Soms worden de klachten als krampend of een elektrische prikkeling ervaren. Er wordt ook wel eens gesproken over een gevoel waarbij het lijkt of de sok dubbel in de schoen zit. Het dragen van smalle schoenen geeft meer pijnklachten. De klacht neemt toe bij belasting, maar ebt weg in rust.
Wat is het?
Tussen de middenvoetsbeentjes lopen spieren, pezen, bloedvaten en zenuwen. Raakt een zenuw in de voorvoet bekneld, dan heet dat mortonse neuralgie. Wanneer er druk op een zenuw komt te staan, bijvoorbeeld door een een te smalle schoen, raakt de zenuw geïrriteerd en kan deze signalen gaan afvuren. Meestal zit de zenuwbeknelling tussen het derde en vierde middenvoetsbeentje, al kan de klacht ook tussen andere beenderen voorkomen. Ook kan het zijn dat er sprake is van een afwijkende stand van de tenen of de voeten. Tijdens het lopen of staan kan hierdoor druk komen te staan op de zenuw. De klacht komt vaak voor in combinatie met een afwijkende voetstand waaronder een holvoet, hallux valgus of spreidvoet. Ook kan de klacht ontstaan door letsel door sport- of beroepsuitoefening.
Wat te doen?
De mortonse neuralgie en de klachten zullen niet vanzelf weggaan als de druk niet van de zenuw wordt gehaald. De klachten kunnen dan ook erger worden, waardoor er dove gevoelens kunnen optreden. Het dragen van het juiste schoeisel kan al een hoop pijnklachten verminderen. Wanneer u de hakhoogte aanpast, zodat u niet alleen op de bal van uw voet staat, merkt u al enige verlichting op. Ook is het van belang dat u voldoende ruimte bij de bal van de voet en de tenen heeft, zodat de schoen uw voorvoet niet bij elkaar drukt tijdens het lopen. Draag schoenen die niet te smal of te krap zijn. Mocht een verandering in schoeisel niet voldoende zijn, kan een steunzooltje verlichting geven. Deze inlegzolen kunnen de ruimte tussen de middenvoetsbeentjes vergroten, waardoor de druk van de zenuw wordt gehaald en de stand van uw voeten wordt beïnvloed.
12
Ingegroeide nagel
Wanneer u last heeft van een ingegroeide nagel is de zijde van de teen waar de nagel zit ingegroeid (meestal) pijnlijk. Er kan roodheid ontstaan en de nagelwal kan gezwollen zijn. Belasting en druk op de teen doen klachten verergeren. Soms is het dragen van een sok al te pijnlijk. Als u langdurig met een ingegroeide nagel loopt, kan er wild vlees ontstaan en zal de teen gaan ontsteken.
Wat is het?
Wanneer het puntje van de teennagel in de huid van de nagelwal groeit, spreken we over een ingegroeide nagel. Deze klacht komt het meest voor aan de grote teen. Blijft het puntje van de teennagel te lang zitten, dan kan deze gaan ontsteken. Er zijn verschillende oorzaken voor ingegroeide teennagels aan te wijzen. De meest voorkomende oorzaak is het te kort trimmen van de nagels, Wanneer de nagel te kort getrimd wordt, kan de huid ‘over’ de nagel heen groeien. De oorzaak kan echter ook erfelijk zijn. Soms is overmatige transpiratie de boosdoener. Het kan ook zijn dat de nagel al wat ronder staat. Een trauma aan de teennagel, zoals het stoten van de teen of te krap zittend schoeisel, kan ook zorgen voor een ingegroeide nagel.
Wat te doen?
Wanneer u denkt een ingegroeide nagel te hebben, is het altijd verstandig om een afspraak te maken bij een (medisch) pedicure of een podotherapeut. Deze kan het ingegroeide puntje voor u verwijderen. Afhankelijk van hoe ver het puntje ingegroeid is, kan deze behandeling als gevoelig tot pijnlijk worden ervaren. U zult echter wel meteen verlichting voelen wanneer het puntje verwijderd is. Om herhaling te voorkomen, is het verstandig om kritisch naar uw schoenen te kijken. Zijn deze te smal of te krap, draag ze dan niet langer. Ontstaat de ingegroeide nagel doordat uw nagels ronder groeien dan gewenst, dan biedt een soort gaasje bescherming aan uw nagelwal. Ook kan de groei van de nagel worden begeleid met een nagelbeugel. Verder is het van belang uw nagels altijd recht af te knippen, zodat de hoekjes lang genoeg zijn om langs de nagelwal verder te groeien en niet ingroeien.
13
Achillespeesbursitis
Wanneer u last heeft van een achillespeesbursitis voelt de achterzijde van het hielbeen pijnlijk aan. Deze pijn kan voorkomen op de aanhechting tussen de achillespees en hiel, maar ook aan de zijkant van de aanhechting. U kunt in sommige gevallen een rode, zachte verdikking aan de achterkant van de hiel waarnemen. Het kan ook zijn dat u last heeft tijdens het opstarten van de dag de meeste klachten ervaart of pijnklachten ontwikkelt aan het eind van de dag. In dat geval is er niet altijd een bultje op de hiel te ontdekken. Het dragen van schoenen kan dankzij een harde contrefort als irritant tot pijnlijk ervaren worden.
Wat is het?
Een achillespeesbursitis ontstaat in het slijmbeurs (bursa) van het hielbeen. In het hielbeen zitten twee slijmbeurzen: de ene tussen de achillespees en de huid; de andere tussen het hielbeen en de achillespees. Zo’n slijmbeurs is eigenlijk een kussentje gevuld met slijmerig vocht. Het ligt tussen het botstuk van een gewricht en een pees in en zorgt ervoor dat een pees soepel langs het gewricht beweegt. Als de pees en het botgewricht in korte tijd steeds meer wrijving uit gaan voeren, kan een slijmbeurs overbelast raak en gaan ontsteken. Wanneer de oppervlakkige bursa is ontstoken, ziet u meestal de zachte verdikking. Is de diepliggende bursa ontstoken, is deze zwelling niet te zien. Dan heeft u waarschijnlijk vooral last in de ochtend bij het opstarten of ontwikkelen die klachten zich juist ’s avonds.
Wat te doen?
In het begin kan relatieve rust de ontsteking de kans geven te genezen. In die tijd kunt u zwemmen of fietsen om de conditie te behouden. Probeer schoenen die druk geven op de pijnlocatie te vermijden. Een van onze schoenmakers kan het hielstuk van uw schoen soepeler maken ter hoogte van de pijnlijke plek. Soms kan een hakstukje in de schoenen ook verlichting bieden. Let er dan wel op dat u in beide schoenen een even hoog hakstukje draagt, ook als de pijnklachten maar aan één kant voorkomen.
Een achillespeesbursitis gaat vaak met een afwijkende voetstand. Wanneer het hielbeen niet op de juiste manier reageert tijdens het lopen, geeft de achillespees extra wrijving op de reeds aangedane slijmbeurs. Een (tijdelijke) steunzool biedt dan uitkomst. Met deze zolen zorgt u ervoor dat de weerstand op de slijmbeurs vermindert en de klachten sneller afnemen. Dit geldt ook als u naast een slijmbeursontsteking verkorte kuitspieren heeft.
14
Instabiliteit van de enkel
Bij instabiliteit van het enkelgewricht ervaart u een verminderde stevigheid in de enkel. De voet kan sneller verzwikken. Uw enkels en voeten kunnen vermoeid aanvoelen en kunt u last hebben van pijnklachten. Wanneer u de voet verzwikt, kan er een zwelling ontstaan ter hoogte van de enkel. Ook kan deze dan stijf aan voelen en blauw kleuren.
Wat is het?
Instabiliteit van de enkel ontstaat wanneer uw enkelbanden zich niet voldoende herstellen na een enkelverzwikking of misstap. De enkelbanden verliezen kracht en veroorzaken een verminderde stabilisatie van de enkel. Het gevolg: u kan uw enkel sneller en/of vaker verzwikken. Wanneer deze situatie zich lang aanhoudt, kan dit blijvende schade aan het kraakbeen van uw enkel geven.
Wat te doen?
Het dragen van het juiste schoeisel kan al een hoop opvangen. Probeer een halfhoge schoen met vetersluiting te dragen. Met zo’n schoen kunt u de enkel insnoeren en daarmee de stabiliteit beter waarborgen. De strakgetrokken schacht rond uw enkel helpt uw enkelbanden als het ware. Mochten de schoenen alleen niet genoeg helpen, kunt u ervoor kiezen om een steunzooltje te proberen. Er zijn ook verschillende oefeningen om de enkelbanden te trainen en weer wat sterker te maken. Een enkelbrace kan ook een (tijdelijke) oplossing zijn.
15
Likdoorn
Symptomen
Een likdoorn voelt als een pijnlijke, prikkelende plek. Het zijn vaak wigvormige plekjes van slechts een paar millimeter groot. Likdoorns voelen hard aan en hebben soms een gelige kleur. Ze komen meestal voor bovenop de tenen, maar kunnen ook vormen tussen de tenen en onder de voetzool. Vrijwel altijd zitten likdoorns dicht tegen het bot aan. Een likdoorn wordt in de volksmond ook wel eksteroog genoemd.
Wat is het?
Likdoorns zijn pijnlijke eeltplekken waarbij de aangroeiende eeltlaag zich puntig in de huid boort. Likdoorns ontstaan meestal door wrijving en druk op plekken waar dit niet zou moeten zijn. Vrijwel altijd is de oorzaak slecht of knellend schoeisel. Een afwijking in de stand van de voeten kan ook likdoorns veroorzaken. De standsafwijking veroorzaakt namelijk vaak druk in de schoenen op onverwachte plekken, waardoor de eksteroog ontstaat.
Wat te doen?
Het is allereerst belangrijk om de druk op de likdoorn weg te nemen. Is uw schoen te krap, te smal of misschien juist te groot of te wijd? Dan doet u er verstandig aan om deze schoenen niet meer te dragen en op zoek te gaan naar een goed passende schoen: een waar uw voet ruimte in heeft, maar niet kan schuiven of glippen. Daarnaast is het verstandig om een bezoek te brengen aan een (medisch) pedicure. Die kan de likdoorn en het omliggend eelt verwijderen. Wanneer een likdoorn ook met de juiste schoen en regelmatige pedicurebehandeling terug blijft komen, kan een steunzool een oplossing bieden. Een steunzool kan uw voetstand corrigeren en daarna de drukplekken wegnemen.
Pas op met het gebruik van speciale likdoornpleisters. In deze pleisters zit vaak salicylzuur. Dit zuur tast de gezonde huid aan en maakt de likdoorn erg week. Wanneer de likdoorn week is, kan een (medisch) pedicure lastiger verwijderen.
16
Hamerteen of klauwteen
Wanneer u last heeft van hamer- of klauwtenen staan de tenen gekromd. Hierdoor kan de bewegelijkheid van de tenen verminderd zijn. Ze zullen vaak stijf raken en daardoor pijn doen bij het bewegen. Daarnaast kan er druk ontstaan als de tenen aan de bovenzijde de schoen raken. Dit kan zorgen voor de vorming van wondjes, eelt of likdoorns.
Wat is het?
Hamertenen en klauwtenen zijn afwijkingen van de stand van de tenen. Het treedt op bij de middelste tenen, dus niet bij de grote en kleine teen. Het gewricht tussen het eerste en tweede kootje van de teen is gebogen, waardoor een kromming van de teen optreedt en de teentop als een soort hamer op de grond staat. Hamertenen en klauwtenen kunnen ontstaan door bijvoorbeeld te korte pezen of verkeerd schoeisel. Wanneer u een te kleine schoen draagt, of een (te wijde) schoen met een (te) hoge hak, waarbij de voet naar beneden kan zakken, raken de tenen bekneld tegen de voorkant van de schoen. Vooral wanneer dit soort schoeisel over een langere periode gedragen wordt, kunnen de tenen vergroeien. Hamer- en klauwtenen kunnen ook ontstaan door een andere voetafwijking, zoals een holvoet of een platvoet.
Wat te doen?
De behandeling voor klauw- of hamertenen is afhankelijk van uw persoonlijke situatie. Wanneer de tenen nog beweeglijk zijn, is er ruimte voor correctie door middel van een op maat gemaakte siliconen orthese of een steunzool. Om druk en wrijving minimaal te houden is het belangrijk dat u schoenen draagt die de tenen voldoende ruimte in de hoogte en de lengte geven. Probeer irritatie te voorkomen door schoenen te dragen die zo min mogelijk stiksels rond de tenen hebben. Eventuele eeltplekken of likdoorns kunt u laten verwijderen door de podotherapeut of medisch pedicure.
Als de tenen stijf zijn geworden en het dragen van schoenen lastig wordt, kunt u in overleg met een orthopedisch chirurg kijken naar de mogelijkheden om op maat gemaakt schoeisel te gaan dragen, of om de betreffende tenen te laten opereren.